Beste voorzitter, collega’s, luisteraars en kijkers,
Vandaag behandelen wij als raad de Kadernota van de gemeente Weert. In de voorgaande jaren werd dit ook wel de voorjaarsnota genoemd. In de Kadernota bepaalt de gemeenteraad op hoofdlijnen de koers voor de komende jaren, met een berekening hoeveel dit in grote lijnen gaat kosten. Wat betreft dit laatste punt kunnen we positief gestemd zijn: in vergelijking tot 2016 waar we geconfronteerd werden met een tekort van 8 miljoen, hebben wij nu een algemene reserve die oploopt tot 15 miljoen. Geld over houden is geen verdienste maar een feit dat alles te maken heeft met het gevoerde beleid van de laatste jaren. Zo is in vergelijking met veel andere centrumgemeenten in Limburg de uitvoering van de 3 D’s in financiële zin in Weert goed op orde. Met deze kadernota geeft de gemeente Weert aan wat er in ieder geval in de begroting moet staan om de doelen voor de korte en lange termijn te bereiken.
Maar wat zijn deze doelen? Zoals we allemaal weten verandert de wereld om ons heen in een rap tempo. We werken anders, we leven anders, en onze behoeften zijn anders. Nieuws wordt ter plekke gemaakt én gedeeld, en onze communicatielijnen zijn kort en snel. Alleen is het algemene beeld van het publiek dat een gemeente een log en traag orgaan is, waar het eeuwen duurt voordat iets geregeld is omdat het via zoveel schakels moet. En als het dan geregeld is, dan is het niet zoals men het ‘buiten’ voor ogen had. Gelukkig kunnen wij u meedelen dat het gemeentebestuur van Weert zich juist heel erg bewust is van de veranderende rol van een gemeente in de samenleving. Vooral ook omdat een gemeente meer en meer taken van de overheid zal moeten overnemen. De 3 decentralisaties van zorg, werk en jeugdhulp in het sociale domein zijn hier al een goed voorbeeld van, en Weert is hier voortvarend mee aan de slag gegaan. Het bestuur heeft zich in de afgelopen jaren met succes gericht op het financieel gezond maken van onze gemeente, onder andere door het ingrijpend bezuinigingsprogramma Kiezen met Visie, een programma wat overigens gerealiseerd is zonder dat er zaken afgebroken zijn of niet meer uitgevoerd kunnen worden in Weert. Als Weert Lokaal spreken wij onze waardering uit over de voortvarende wijze waarmee het college, de raad en het ambtelijk apparaat aan de slag zijn gegaan met het tot stand brengen van een positief meerjaren perspectief.
Van product naar passie
We kunnen dus concluderen dat we als gemeente volop bezig zijn op productniveau met het oplossen van problemen en het aanpakken van vraagstukken. Maar in onze alsmaar sneller werkende en veranderende omgeving zullen we ook kritisch moeten kijken naar onze wijze van handelen: hoe werken we als gemeente? Niemand zit te wachten op meer bureaucratie of regelgeving. Met het nieuwe programma Weert in Dynamiek (WinD) wordt er nadrukkelijk gekeken naar de cultuur en structuur van de gemeente. Hoe kan de manier van werken effectiever, eenvoudiger en prettiger? Zowel voor onze eigen medewerkers alsook voor onze inwoners. En waar er meer en meer een beroep gedaan wordt op mantelzorgers, vrijwilligers en de zelfredzaamheid van inwoners, en het begrip participatie te pas en te onpas aangehaald wordt, moeten we ons wel goed realiseren dat het grootste aantal inwoners van Weert zich momenteel bevindt in de leeftijdsklasse 45 tot 60 jaar, direct gevolgd door de klasse 60 tot 75 jaar. Dat wil ook zeggen dat onze stad over 10 jaar voor het grootste deel zal bestaan uit senioren. Die moeten allemaal op een passende wijze kunnen recreëren, wonen en genieten, maar ze zullen ook een bepaalde vorm van zorg nodig hebben. Van wie gaan ze die krijgen, en hoe gaan we dat regelen? Daar moeten we nu plannen voor maken. Ook zal er gekeken moeten worden naar de manier waarop wij ons geld verdienen: het soort werk en het aanbod. Ook hierin zijn er veranderingen waar te nemen. Aan de ene kant zullen er vacatures zijn waarvoor simpelweg te weinig mensen zijn opgeleid, aan de andere kant zal er niet meer voor iedereen werk zijn. Als er niet voor iedereen werk is, maar het ook een doel is om zo min mogelijk bijstandsgerechtigden te hebben, hoe gaan we dit dan invullen voor en met onze inwoners? In de media zien we vaker berichten over proeven met regelarme bijstand en het basisinkomen voorbijkomen. Of dit haalbaar is of niet, het is volgens ons wél zinvol om hier serieus naar te kijken, met name met het oog op onze veranderende maatschappij en onze inwonerssamenstelling in het achterhoofd.
De gemeente als verbinder
Een van de voornaamste taken van de gemeente is volgens Weert Lokaal de rol van verbinder. Bijvoorbeeld door mensen die het moeilijk hebben op een laagdrempelige wijze in contact te brengen met hulpinstanties. Maar ook het omarmen van nieuwe inwoners in Weert, ze een nieuwe toekomst in onze mooie stad laten opbouwen, past in deze gedachtegang. We leven in een multiculturele samenleving en hoewel er wel eens sceptisch gekeken wordt naar bijvoorbeeld onze zusterrelatie met Hangzhou en mogelijke internationale samenwerkingen getuigt dit wel van een visie die onderstreept dat wij, om grote bedrijven naar Weert te trekken die belangrijk zijn voor onze werkgelegenheid nu én in de toekomst, we verder zullen moeten kijken dan onze stadsgrenzen. En dat is ook in het belang van de bedrijven die reeds hier gevestigd zijn. Uiteindelijk staat alles wat er in een gemeente gebeurt met elkaar in verbinding, en zullen wij veel meer de samenwerking moeten opzoeken, bruggen bouwen en netwerken moeten laten ontstaan. En tegelijk zullen we moeten leren loslaten om zo initiatieven van onderop zelfstandig lokaal draagvlak te geven.
De Kadernota in de praktijk
Voor de volgende zaken welke genoemd zijn in de Kadernota, of hier juist in ontbreken willen wij extra aandacht vragen:
Wanneer effecten niet met voldoende betrouwbaarheid zijn in te schatten worden ze uitgedrukt als p.m. post. Het valt ons op dat in de kadernota in het overzicht prioriteiten 2018-2021 erg veel p.m. posten staan. De fractie van Weert Lokaal is van mening dat een substantieel deel van de begroting vrij gemaakt zou moeten worden om deze p.m. posten in te vullen. Zo zijn wij bijvoorbeeld erg benieuwd naar het budget dat gereserveerd wordt voor armoedebestrijding. Met andere woorden: college welk bedrag bent u bereid vrij te maken voor beleid op de diverse p.m. posten? Als wij deze informatie hebben krijgen wij ook een beter beeld van de totale begroting.
Motie aanvalsplan armoede
Motie samenwerking arbeidsmarkt
Voor de aanpassing rotonde Ringbaan-Oost en St-Jobstraat staat geen p.m. post maar een bedrag gereserveerd van 9 ton. Weert Lokaal heeft zijn bedenkingen bij dit bedrag temeer er daar al een rotonde ligt. Eenzelfde bedrag staat er voor de herinrichting van het stadspark. Hoewel wij zeer enthousiast zijn over de nieuwe ontwikkelingen en kansen voor het stadspark vragen wij ons wel af of er al in 2018 met deze herinrichting begonnen kan worden. Verder hopen wij dat de voortvarendheid waarmee dit project wordt aangepakt zich ook vertaald naar andere milieuhinderlijke bedrijven zoals bijvoorbeeld het bedrijf Swinnen op Leuken.
Verder stelt het college voor om nut en noodzaak nog eens te onderzoeken van een West Tangent over een betere aansluiting van Weert-West met de A2. Hoe vaak en hoe lang nog vragen wij ons af?
Na reeds vaker aandacht te hebben gevraagd voor de staat waarin de stoepen in Weert zich verkeren is de fractie van Weert Lokaal verheugd dat het college 3 ton vrij maakt om een inhaalslag in het onderhoud van de trottoirs te maken.
De inrichting van het singeldeel Langpoort is beschreven maar er is geen visie voor de totale singels. Graag ziet de fractie van Weert lokaal dat er een totaalvisie komt (al durven wij het woord visie haast niet meer te hanteren) voor alle singels met daarin aandacht voor bereikbaarheid in het algemeen maar in het bijzonder voor de fietsers. Weert Lokaal heeft al vaker aangedrongen op het ontwikkelen van een fietsroutestructuur en het ontwikkelen van een plan voor de singels. Zo hebben wij onlangs in samenwerking met een groep enthousiaste studenten een plan gepresenteerd genaamd De Ramblas in Weert, specifiek gericht op onze singels. Wanneer mogen wij een totaalvisie van de singels tegemoet zien?
Motie singelvisie Weert
Afgelopen weekend hebben wij een super sportief weekend mogen meemaken met het NK Triatlon. Daarin werd mooi onderstreept hoe belangrijk sport voor Weert kan zijn, zowel op internationaal, nationaal maar zeker ook op lokaal niveau. In maart hebben wij een presentatie gekregen van Open Club Boshoven. Hierover vinden wij helaas niks terug in de Kadernota, dus zover wij zien staat er niks op de planning voor dit sportpark. Weert Lokaal vindt het belangrijk dat we als gemeente aandacht hebben voor zowel de plannen op de lange termijn als de plannen op de korte termijn betreffende Sportpark Boshoven. Het gaat zowel om infrastructuur, arrangementen en accommodatie. Onze vraag aan het college: wat ga jullie doen en wanneer?
In het overzicht ‘diverse indexeringen’ valt ons op dat huren en pachten, erfpacht, precariobelasting en toeristenbelasting niet geïndexeerd worden maar alle andere zoals onder andere hondenbelasting wel. Gezien het positieve beeld dat de meerjarige begroting laat zien dient zich bij Weert Lokaal de vraag aan waar de keuze voor wel of niet indexeren op gebaseerd is?
Als laatste punt willen wij ook het onderwerp duurzaamheid onder de aandacht brengen. Wij zijn blij te zien dat we als gemeente voortvarend bezig zijn met groen in de breedste zin van het woord. Hierin willen wij juist de mensen met een koopwoning, maar met een minder grote portemonnee, de kans geven om te kunnen investeren in het verduurzamen van hun woning.
Motie revolverend fonds energie
Dat waren enkele zaken die ons opvielen in de Kadernota. Terug naar onze Kadernota in het algemeen, een mooi document waarvoor wij als taak hebben om hier vandaag kennis van te nemen en de 1e tussenrapportage 2017 vast te stellen. Maar naast het kennisnemen van de Kadernota zouden wij ook graag met elkaar brainstormen over waar Weert in 2030 moet staan. Over de problemen die wij gaan voorzien, en hoe wij daarop gaan anticiperen. Wat is onze visie als raad voor Weert, wat moeten wij nu gaan regelen op het gebied van onder andere zorg, onderwijs, duurzaamheid en economie zodat we klaar zijn voor de toekomst? Zodat de beslissingen die wij nu nemen en de investeringen die wij nu doen getoetst kunnen worden aan hogere doelen. Zodat er meer continuïteit is tussen raadsperiodes. Daar zijn wij als stad nog veel meer bij gebaat.
Wij geloven erin dat juist deze raad daartoe in staat is. Beste collega’s, samen beschikken we over veel kennis, op het gebied van financiën, communicatie, zorg, duurzaamheid, onderwijs en economie. Laten we die kennis bundelen, laten we ons losmaken van de gangbare structuren, van de standaard reacties, en laten we een middag plannen om intensief met elkaar praten. Over hoe de toekomst eruit moet komen te zien. Over hoe wij hieraan bij kunnen dragen. Over hoe wij tot een overkoepelende visie kunnen komen voor Weert. Want dat verdient Weert niet alleen, dat is ook hard nodig.
Wij horen graag van jullie of jullie hier ook enthousiast van worden, en hiertoe bereid zijn. En dat hoeft van ons niet in ingewikkelde moties of amendementen, dat moeten we gewoon met elkaar kunnen afspreken, dat moeten we gewoon doen.
Mocht dat niet wenselijk zijn, dan uiteraard met respect van ieders mening. Het is een voorstel, mede ook ingegeven door de bijeenkomst van WinD van afgelopen week, waar alle partijen met veel enthousiasme aan hebben deelgenomen. Waarin wij kansen zagen om deze vergadering te gebruiken om gezamenlijk een hoger doel aan te pakken.
De fractie van Weert Lokaal dankt iedereen die een bijdrage heeft geleverd aan de totstandkoming van de Kadernota en dankt u hartelijk voor uw aandacht.
