Voorzitter,
Toen wij een jaar geleden door de stad liepen was het stil op straat. De terrassen
waren leeg, de winkels gesloten, en er was een zichtbare en voelbare afstand tussen
de mensen.

Maar waar de wereld op slot ging aan de buitenkant, werd het gevoel van
compassie, betrokkenheid en bezorgdheid naar elkaar toe geïntensiveerd.
Initiatieven van verenigingen, instellingen en organisaties zorgden er in ons Weerter
land voor dat hulpbehoevenden ondersteuning kregen, er aandacht was voor mensen
die bang waren of zich alleen voelden, en cruciale beroepen zoals we ze zijn gaan
noemen de waardering en support kregen die ze verdienden.

Als overheid hebben we gefaciliteerd, maar het is de samenleving die de handschoen
opgepakt heeft. Dat moeten wij ons goed beseffen. Ook in de keuzes die wij maken
ten aanzien van de verdeling van de financiën: waar is Weert het meest bij gebaat?

Daarbij heeft de pandemie ervoor gezorgd dat Nederland flink heeft moeten
investeren om het land draaiende te houden, dat moet ergens van betaald worden. In
januari vernamen we al dat ook Weert, net als 80% van alle Nederlandse gemeenten,
zal moeten bezuinigen. Alleen weten we nog niet exact hoeveel we moeten gaan
bezuinigen. Inmiddels is duidelijk dat de hoogte van het te bezuinigen bedrag
meevalt. Vandaar dat de insteek van Weert Lokaal voor deze Kadernota 2022 niet
is waar we wel of niet op moeten bezuinigen tijdens de begroting, maar juist
welke bezuinigingsvoorstellen die in deze Kadernota genoemd zijn wij het liefste
teruggedraaid c.q. van tafel zien.

Afgezien van mogelijke bezuinigingen vindt Weert Lokaal het wel belangrijk om oog
te hebben voor de structurele problematiek van ons huishoudboekje. Nu al enkele
jaren wordt het verschil tussen de structurele inkomsten en uitgaven op de begroting
gedicht door het aanwenden van incidentele middelen. Een situatie die niet wenselijk
is voor onze weerstandsreserve: de incidentele middelen kunnen op deze manier
onder het minimale bedrag terecht komen. En deze reserve hebben we nodig om
serieuze incidenten financieel op te kunnen vangen. Aan de structurele
inkomstenkant waaronder de OZB, parkeren en toeristenbelasting valt, is gebleken
dat Weert in vergelijking tot andere gemeenten laag zit. Het college stelt voor om
hier een bijstelling in te doen zodat pijnlijke, onomkeerbare keuzes vermeden
kunnen worden. Weert Lokaal kan zich in deze keuze vinden, hoewel ook wij graag
zien dat de lasten voor onze inwoners zo laag mogelijk gehouden worden in een tijd
waarin alles alsmaar duurder wordt. Met deze inkomsten kunnen wij wél ons
culturele en verenigingsklimaat in stand houden.

De grootste inkomsten van een gemeente komen echter vanuit het gemeentefonds.
Vanuit de VNG wordt er gepleit voor substantieel meer geld ter beschikking te stellen
aan lokale overheden. In de Kadernota 2022 wordt voorgesorteerd op deze wens,
waarbij gesteld wordt dat (en ik citeer): “Mocht in de toekomst blijken dat de
algemene uitkering uit het gemeentefonds toeneemt dan zou deze ingezet kunnen
worden voor meer nieuw beleid.”

Weert Lokaal is zeker geen tegenstander van nieuw beleid, maar wij vinden het
minstens net zo belangrijk om te koesteren wat we al hebben en de waardering neer
te leggen bij de mensen die het verdienen. Die waardering moeten wij naar onze
mening ook tot uiting laten komen in ons beleid.

Kijk naar de verenigingen en vrijwilligersorganisaties: zij hebben zich het afgelopen
jaar sterk ingezet voor onze maatschappij. Weert Lokaal is geen voorstander van
kleine bezuinigingen voor deze doelgroep, deze zullen naar onze mening een grote
maatschappelijke impact met zich meebrengen. In de bestuurlijke uitgangspunten
staat dat er eerst gekozen is voor de omkeerbare maatregelen en, indien het niet
anders kan, dan voor de onomkeerbare maatregelen.

Echter hebben bezuinigingen in dit kader raakvlakken met elkaar. Als je gaat
bezuinigen op subsidies, en er ook nog een verschraling komt op het
voorzieningenaanbod van maatschappelijke accommodaties, dan raak je deze groep
dubbel. Daarnaast moeten we niet uit het oog verliezen dat er ook onderling
afhankelijkheid van gesubsidieerde organisaties en verenigingen bestaat. Ook hier
bepaalt het aanbod het gebruik ervan. Zeker nu het verenigingsleven weer op gang
komt is dit naar onze mening een verkeerd signaal naar verenigingen en de
samenhang in wijk en dorp. Wij vrezen dat je juist de groep raakt die zorgt voor de
sociale samenhang in ons Weert.

Het afgelopen jaar hebben onze culturele instellingen het ook zeer zwaar gehad. De
culturele sector is hard getroffen, en is nu langzaam weer open aan het gaan. Naar
onze mening zorgt cultuur in al haar vormen en facetten voor klein geluk, iets wat
broodnodig is, want corona heeft ook op psychologisch vlak harde klappen uitgedeeld
aan onze inwoners. Dat mogen we niet onderschatten. Deze sector begrijpt echter
heel goed dat het geen tijd voor financiële plussen is, en wij zijn ervan overtuigd dat
als er al iets te besparen valt in deze sector dit in samenspraak van vanuit hun eigen
inzichten moet komen.

Ook vinden wij het belangrijk dat wij als lokale overheid benaderbaar blijven. Er leeft
nog steeds veel onrust en onzekerheid bij onze inwoners, dan moet je op diverse
manieren bereikbaar zijn. Het is bijvoorbeeld naar onze mening een slecht signaal
om juist nu de dependance in Stramproy te willen sluiten.

In onze strategische visie hebben wij aangegeven dat we het belangrijk vinden dat
iedereen in Weert mee kan blijven doen. Ook in Weert hebben we een groep mensen
die het financieel niet breed hebben, en wij zijn van mening dat bezuinigingen voor
deze groep des te harder aankomen. Zo is de meedoen-bijdrage voor minima vaak
het laatste middel om deel te kunnen nemen aan verschillende activiteiten. Zeker
waar het gaat om gezinnen met kinderen. De ondersteuning voor mensen met een
baan die net niet rond kunnen komen, ook wel de werkende armoede, tot 130% aan
het netto bijstandsniveau in de vorm van een tegemoetkoming van de eigen bijdrage
Wmo is wat ons betreft ook een zwaar discussiepunt.

Als financieel aandachtspunt willen wij het collega vragen om de vinger aan de pols
te houden wat betreft het abonnementstarief, een vast tarief voor de eigen bijdrage
aan Wmo-voorzieningen. Hierbij leveren Wmo-klanten een eigen bijdrage van
maximaal €19 per maand. Ongeacht het inkomen, vermogen en de hoeveelheid hulp
en/of ondersteuning. Dit heeft gezorgd voor een fikse toename aan het gebruik van
thuiszorg. Weert lokaal vindt dat deze bijdrage inkomensafhankelijk zou moeten zijn
echter de wetgeving staat dit nu niet toe. Wij roepen het college op hier alert op te
blijven.

Als laatste punt willen we ook aandacht vragen voor onze jongste inwoners. In de
Kadernota 2022 wordt voorgesteld om het aantal speeltoestellen waar kinderen
nauwelijks gebruik van maken te verminderen van 1000 naar 800. Weert Lokaal is
van mening dat hier met maatwerk samen met de omwonenden gekeken zou moeten
worden naar wat wenselijk en mogelijk is.

Zoals gezegd valt de hoogte van het te bezuinigen bedrag waarschijnlijk mee in
vergelijking met de eerste berichtgevingen. De zojuist genoemde onderwerpen zijn
voor ons de eerste waarvan wij zeggen dat eventuele bezuinigingen hiervoor
teruggedraaid dienen te worden.

Tot slot
Nu de wereld weer beetje bij beetje opengaat komt de levendigheid weer terug in
onze stad, wijken en dorpen. We kunnen elkaar weer aankijken en live ontmoeten.
Maar veel mensen hebben een klap gehad van deze pandemie, hebben in sobere
omstandigheden afscheid moeten nemen van naasten, hebben banen verloren,
hebben achterstanden opgelopen in hun opleiding en veel, heel veel mensen zijn
gewoon moe. En we zijn er nog niet.

Wat Weert Lokaal betreft zullen de komende jaren in het teken moeten staan van
herstel en wederopbouw op eerdergenoemde vlakken van sociaal, maatschappelijk
en cultureel niveau. Wij vinden het onze taak als lokale overheid om ervoor te zorgen
dat er rust en waardering komt, door dit zelf ook uit te dragen. Naar elkaar, naar het
ambtelijk apparaat en naar onze inwoners.

Ik wil dan ook afsluiten met een dankwoord aan de collega’s in deze zaal. Ik ben blij u
allen weer in de ogen te kunnen kijken. Dat wij samen ondanks onze
meningsverschillen er vandaag het beste voor Weert uit mogen te halen.

Fractie Weert Lokaal
Weert, 8 juli 2021